Kalmte voorbij: oktober zet markt weer op scherp
Hoogtepunten in deze marktupdate
Rust op de markt slaat snel om in risicopremies.
Gas en elektriciteit reageren op geopolitieke druk.
Kolen herstellen licht, ondanks zwakke fundamenten.
CO₂-prijzen verrassen met gestage stijging.
Gasopslagen comfortabel, maar Duitsland loopt achter.
EU zet koers naar verbod op Russische LNG vanaf 2027.
FCR schiet door plafond: €200.000 op één dag.
Afregelen onder druk, opregelen levert veel meer op.
Algemeen
Winter is coming
Oktober liet zien hoe snel ogenschijnlijke rust op de energiemarkt kan omslaan. Het verschil tussen een opslagvulling van 83% en 95% werd pijnlijk duidelijk toen risico’s zich opstapelden. Gas- en elektriciteitsprijzen kregen opnieuw een risicopremie, terwijl kolen profiteerden van spanningen en stijgende olieprijzen. De koolstofmarkt bleef verrassend sterk, ondersteund door structurele vraag en een laag aanbod.
Vooruitkijkend lijkt de markt in balans te blijven, maar blijft deze uiterst gevoelig voor koudeperiodes, LNG-verstoringen of nieuwe geopolitieke escalaties. Voor partijen die nog niet gehedged hebben richting de winter, lijkt het moment van afwachten nu definitief voorbij.
Kolen
De kolenmarkt kende een grillige maand. Na een daling tot onder de $96/ton volgde een rally, gedreven door stijgende olieprijzen en geopolitieke spanningen rond Rusland. Cal26 sloot de maand af rond $104/ton. Ondanks structureel zwakke fundamenten blijft de markt zeer gevoelig voor geopolitieke invloeden.
Gas
Gasprijzen schommelden flink in oktober. Op de frontmonth lagen ze tussen €31,05 en €33,25/MWh, met pieken halverwege de maand als gevolg van geopolitieke incidenten. Ondanks comfortabele Europese opslagniveaus (82,8% eind oktober), reageerde de markt fors op aanvallen in Oekraïne. Duitsland bleef met circa 76% opslag achter, wat de zorgen over leveringszekerheid vergrootte.
Daarnaast bevestigde de EU haar voornemen om Russische LNG vanaf 2027 te verbieden. Hoewel deze langetermijnmaatregel weinig directe impact had op de risicopremies, leidde het wel tot hernieuwde aandacht voor de leveringszekerheid.
Elektriciteit
De forwardprijzen voor Cal26 t/m Cal29 bewogen in oktober grotendeels zijwaarts. Gas bleef de belangrijkste prijsdriver, terwijl hoge windproductie aan het begin en eind van de maand neerwaartse druk gaf. Cal26 sloot af rond €84/MWh. De verwachting voor de komende weken blijft gematigd positief, tenzij temperaturen plotseling dalen of gasprijzen opnieuw oplopen.
CO₂
De EUA-prijzen stegen geleidelijk, van circa €76 voor Dec26 naar ongeveer €80/ton eind oktober. Beperkte veilingvolumes, winterhedging en structurele steun vanuit ETS-hervormingen (ETS2, MSR) hielden de opwaartse trend in stand. Beleggers anticipeerden op hogere compliancevraag richting het eerste kwartaal van 2026.
Balancering
Wie dacht dat FCR inmiddels een verzadigde markt is met beperkt verdienpotentieel, kwam in oktober bedrogen uit. Op 29 oktober leverde 1 MW op de FCR-markt meer dan €200.000 op, op één dag.
Daartegenover blijven afregelvergoedingen voor aFRR en mFRR sterk onder druk staan. Deze markten bieden momenteel duidelijk minder rendement dan opregelen.
